و حالا؛ نوبتِ « عکس» در ارسباران

جعفر خضوعی: آیین افتتاح انجمن هنر عکاسی شهرستان اهر عصر روز چهارشنبه چهاردهم بهمن ماه در آمفی تئاتر میرزا جعفر قراجه داغی مجتمع فرهنگی و هنری اهر برگزار شد. حضور گسترده هنرمندان و مسئولان در این آیین، بر شکوه آن افزود. این آیین، در واقع رونمایی از حرکتی دیگر در عرصه ی دیگری از فرهنگ این دیار بود؛ هنر عکاسی. حضور هنرمندان و فعالان عرصه مختلف فرهنگی اعتبار و عظمت این آیین را مضاعف ساخته بود اما این آیین و شهر اهر میزبان آقای میرعباس آل یاسین بود. برای این هنرمند اهری، تابستان امسال نکوداشت باشکوه در تبریز برگزار شد. همراه ایشان عکاسان پیشکسوت و جوان از تبریز به این برنامه آمده بودند.
اهر و قره داغ از جایگاه خود در هنر عکاسی نیز گردگیری می کند. مگر نه این که زنده یاد خانعلی صیامی فرزند هنرمند قره داغ از محال کلیبر بود. این عرصه در اهر پیشکسوتانی چون آقایان؛ بهمرام و رادمان و … را در خود دارد. تشکیل انجمن هنر عکاسی اهر نقطه عطفی در هنر عکاسی ارسباران خواهد بود. این انجمن در کمتر از یک سال اخیر که تشکیل شده است، قدم های خوبی برداشته است.
استقرار پایدار هنرعکاسی اهر در دهه سی شمسی بوده است البته تا چند دهه پیش از آن در این شهر عکاسی انجام گرفته است. و دهه چهل در این شهر دهه طلایی در هنر عکاسی است. علاوه بر شکل گیری و فعالیت آتلیه های عکاسی، شهروندان نیز به تجربه عکاسی وارد شدند. امروز در شبکه های مجازی اهری های بسیاری عکس های قدیمی خود را که عمدتا متعلق به دهه ۴۰ و ۵۰ است، به اشتراک می گذارند. این عکس ها عمدتاً متعلق به فضای مدرسه و کلاس درس و مسابقات ورزشی و… است. نام « پل پیتزر» برای اهری ها آشناست؛ او که در سال های ۴۵ و ۴۶ در اهر معلم بوده است. عکاسی او در اهر یکی از رویدادهای مهم عکاسی در این شهر به حساب می آید. وی خاطرات دو سال اقامت در اهر را همراه با عکس هایی که از این شهر گرفته است، ابتدا در فضای مجازی و سپس به صورت کتاب منتشر کرد. این کتاب توسط آقای محمودآبادی ترجمه و منتشر شد. تا به امروز در این شهر عکاسان هنرمند بسیاری به عکاسی در این شهر اقدام کرده اند و شناخت این همه نیازمند تحقیق و بررسی گسترده است تا تاریخ عکاسی آن تدوین شود.
در ادامه پیشینه غنی و پربار هنر عکاسی در اهر و ارسباران می توان دهه اخیر را دهه مهمی در این هنر به حساب آورد. نشریاتی با محوریت این منطقه منتشر شدند که تا حدودی قابلیت ها و زیبایی های ارسباران در آن ها از دریچه دوربین منعکس شد یا جراید مجازی بسیاری به انعکاس تصویری زیبایی های این منطقه پرداختند اما در چند سال اخیر جوانانی در این شهر دوربین در دست برخاستند که فصلی مهم در هنر عکاسی منطقه گشودند. ورود فعال آنها در این هنر و گزارش های تصویری آن ها از اهر و ارسباران در خبرگزاری ها و سایت های خبری گسترده و چشمگیر بوده است. همین جوانان جشنواره ها و مسابقات عکاسی در استان و کشور و حتی منطقه را نیز فرصتی برای عرضه هنر خود و قابلیت های ارسباران یافتند. جوانانی چون؛ معصومه فریبرزی، پرویز گلی زاده، سعید قاسمی، مهدی دایلاری، هادی مهدی زاده، مصطفی قربان موحد، توحید مهدی زاده، علی دایلاری و….کسب مقام های ممتاز متعدد در جشنواره ها و مسابقات در ادامه ظهور هنرمندان بزرگ عکاسی، به شکل مملموس جایگاه این هنر در اهر و ارسباران را به رخ کشید.
پیش از اهر انجمن هنر عکاسی در کلیبر فعال شده بود و تجارب آنها در ارسباران و برای ارسباران ارزشمند و ماندگار است. انجمن عکاسی اهر گام های خود را پرشتاب و پرتوان برداشته است. سال گذشته با همراهی این انجمن مسابقه عکس محرم ارسباران توسط شهرداری اهر برگزار شد که اقدامی شایسته بود. یا مسابقه عکس جشنواره هارنا در کلیبر.
و « عکس»؛ حالا عرصه ای دیگر در فرهنگ ارسباران گشوده است. از سال آینده جشنواره فیلم و عکس روستایی و عشایری ارسباران در کلیبر برگزار می شود و در دیدار اخیر هیأت مدیره انجمن عکاسی اهر با مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی « جشنواره عکس سال ارسباران» مطرح و بر اجرای آن تأکید شد.
تحرک و تحول در حوزه ها و عرصه های مختلف فرهنگ منطقه نیازمند ورود جدی و فعال جوانان در قالب تشکل و انجمن است. حال بخشی از فرهنگ ما را همین انجمن های عکاسی و عکس به حرکت در می آورد.
آیین افتتاح انجمن عکاسی اهر تابلو و ویترین افتخارآمیز از فرهنگ این دیار بود. صورت و محتوای برنامه و ترکیب حضار و میهمانان نمودی از قوت فرهنگ در این شهر تاریخی و فرهنگی بود. همزمان با افتتاح این انجمن، نمایشگاه عکس زیبایی ارسباران آثار عکاسان این انجمن نیز در مجتمع فرهنگی و هنری افتتاح شد. در این توفیقات نمی توان از رویکرد امیدوارکننده و کوشش های موثر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی اهر نگفت که این اداره و رئیس آن آقای زارعی در یک سال اخیر امید را در حوزه فرهنگ و هنر اهر زنده ساخته است.
آنچه گفته آمد نگاهی محدود و مختصر به موضوع عکاسی در اهر و ارسباران بود و با مطالعه و بررسی دقیق و کامل می توان ابعاد هنر عکاسی این منطقه را بهتر و بیشتر شناخت.
عصر چهارشنبه در مجتمع فرهنگی و هنری اهر رویداد تاریخی رقم خورد و تا بدرقه میهمانان که از شهرهای مختلف استان به ویژه تبریز به اهر آمده بودند، استمرار یافت. فراموش نکنیم که بخش عمده ای از عمران و آبادنی شهر و منطقه به این شکل انجام می شود؛ عمران فرهنگی.